عوارض مصرف زیاد گوشت قرمز بر قلب و عروق
مقدمه
قلب و دستگاه گردش خون به عنوان موتور حیاتی بدن شناخته میشوند و هر عاملی که عملکرد آنها را مختل کند، سلامت کل بدن را به خطر میاندازد. تغذیه یکی از مهمترین عوامل مؤثر بر سلامت قلب است و مصرف زیاد گوشت قرمز، بهویژه گوشتهای فرآوریشده، از جمله عواملی است که در تحقیقات متعدد با افزایش خطر بیماریهای قلبی-عروقی مرتبط دانسته شده است.
ترکیبات موجود در گوشت قرمز که بر قلب اثر منفی دارند
- چربیهای اشباعشده
- باعث افزایش سطح کلسترول بد (LDL) در خون میشوند.
- تجمع کلسترول در دیواره عروق → ایجاد پلاکهای آترواسکلروتیک.
- کلسترول غذایی
- کلسترول بالای گوشت قرمز میتواند ریسک تصلب شرایین و انسداد عروق را افزایش دهد.
- آهن هم (Heme Iron)
- اگرچه جذب خوبی دارد، اما در مصرف بالا تولید رادیکالهای آزاد را افزایش داده و باعث التهاب و آسیب دیواره عروق میشود.
- ترکیبات حاصل از پخت در دمای بالا
- هتروسیکلیکآمینها (HCAs) و هیدروکربنهای آروماتیک پلیسیکلیک (PAHs) که با آسیب سلولی و استرس اکسیداتیو مرتبط هستند.
- نمک و مواد افزودنی در گوشت فرآوریشده
- مصرف بالای سدیم → افزایش فشار خون → فشار بیشتر بر قلب.
بیماریهای قلبی و عروقی مرتبط با مصرف زیاد گوشت قرمز
- آترواسکلروز (تصلب شرایین)
- رسوب چربی و کلسترول در دیواره رگها.
- کاهش جریان خون به قلب و افزایش احتمال سکته قلبی و مغزی.
- بیماری کرونری قلب (CAD)
- باریک شدن عروق کرونر به دلیل پلاکها.
- مصرف زیاد گوشت قرمز با افزایش خطر CAD در ارتباط مستقیم است.
- فشار خون بالا (Hypertension)
- بهویژه به علت مصرف گوشت فرآوریشده پرنمک .
- فشار خون بالا یکی از عوامل اصلی بروز نارسایی قلبی و سکته است.
- نارسایی قلبی (Heart Failure)
- رژیم غذایی پر از چربیهای اشباعشده و کلسترول، باعث تضعیف عملکرد قلب میشود.
- مرگ زودرس ناشی از بیماریهای قلبی
- مطالعات نشان دادهاند که مصرف مداوم مقادیر بالای گوشت قرمز، با افزایش مرگومیر ناشی از بیماریهای قلبی همراه است.
شواهد علمی
- مطالعهای بزرگ در دانشگاه هاروارد (Pan et al., 2012) روی بیش از 120,000 نفر نشان داد:
هر 85 گرم گوشت قرمز اضافی در روز با افزایش 12٪ خطر مرگ قلبی-عروقی همراه است. - یک متا آنالیز (2019) نشان داد مصرف گوشت قرمز فرآوریشده با 42٪ افزایش خطر بیماری کرونری قلب همراه است.
- سازمان جهانی بهداشت (WHO) مصرف بالای گوشت قرمز و فرآوریشده را یکی از عوامل خطر بیماریهای مزمن غیرواگیر، شامل بیماریهای قلبی دانسته است.
جایگزینهای سالم برای سلامت قلب
برای کاهش آسیبهای ناشی از مصرف زیاد گوشت قرمز ، میتوان از جایگزینهای سالمتر استفاده کرد:
- حبوبات (عدس، لوبیا، نخود): منبع عالی پروتئین و فیبر.
- سویا و فرآوردههای آن: پروتئین کامل و بدون کلسترول.
- ماهیهای چرب (مثل سالمون و ساردین): سرشار از امگا-۳ برای سلامت قلب.
- مغزها و دانهها: گردو، بادام، بذر کتان و چیا، کاهشدهنده کلسترول بد.
- سبزیجات برگ سبز: سرشار از آنتیاکسیدان و پتاسیم.
جدول مقایسه ارزش غذایی گوشت قرمز و جایگزینهای سالم (در 100 گرم)
ماده غذایی | پروتئین (g) | چربی اشباع (g) | کلسترول (mg) | فیبر (g) | تأثیر بر قلب |
---|---|---|---|---|---|
گوشت گاو لخم | 22 | 6 | 70 | 0 | افزایش LDL |
گوشت فرآوریشده | 20 | 9 | 80 | 0 | افزایش فشار خون و تصلب شرایین |
عدس پخته | 9 | 0.1 | 0 | 8 | کاهش کلسترول |
توفو | 8 | 0.7 | 0 | 1 | حفظ سلامت قلب |
گردو | 15 | 1.7 | 0 | 7 | افزایش HDL و کاهش LDL |
نتیجهگیری
مصرف بیش از حد گوشت قرمز، بهویژه نوع فرآوریشده، میتواند به افزایش کلسترول، فشار خون بالا، آترواسکلروز و در نهایت بیماریهای قلبی-عروقی منجر شود. در مقابل، جایگزینهای سالم و طبیعی با داشتن فیبر، آنتیاکسیدان و چربیهای سالم میتوانند خطر بیماری قلبی را کاهش دهند. بنابراین، انتخاب یک رژیم غذایی متعادل و سرشار از منابع گیاهی برای حفظ سلامت قلب ضروری است.
منابع
- Pan, A., Sun, Q., Bernstein, A. M., Schulze, M. B., Manson, J. E., Willett, W. C., & Hu, F. B. (2012). Red meat consumption and mortality: results from 2 prospective cohort studies. Archives of Internal Medicine, 172(7), 555–563. آدرس: pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC3712342
- Micha, R., Wallace, S. K., & Mozaffarian, D. (2010). Red and processed meat consumption and risk of incident coronary heart disease, stroke, and diabetes mellitus: a systematic review and meta-analysis. Circulation, 121(21), 2271–2283. آدرس: ahajournals.org/doi/full/10.1161/CIRCULATIONAHA.109.924977
- Zhong, V. W., et al. (2020). Associations of processed meat, unprocessed red meat, poultry, or fish intake with incident cardiovascular disease and all-cause mortality. JAMA Internal Medicine, 180(4), 503–512. آدرس: jamanetwork.com/journals/jamainternalmedicine/fullarticle/2759737
- World Health Organization / IARC (2015). Carcinogenicity of consumption of red meat and processed meat. The Lancet Oncology, 16(16), 1599–1600. آدرس: who.int/news-room/questions-and-answers/item/cancer-carcinogenicity-of-the-consumption-of-red-meat-and-processed-meat
- Harvard T.H. Chan School of Public Health. (2016). The truth about red meat and heart disease. آدرس: hsph.harvard.edu/nutritionsource/2016/02/02/the-truth-about-red-meat
- Satija, A., & Hu, F. B. (2018). Plant-based diets and cardiovascular health. Trends in Cardiovascular Medicine, 28(7), 437–441. آدرس: sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1050173817301982
برای مطالعه بیشتر
https://cruelty.farm/for-humans/
https://www.linkedin.com/company/Vegland/
https://virgool.io/VegLand
https://www.instagram.com/mehravamag/