بررسی تغییرات قیمت برنج ایرانی در تیر ۱۴۰۴
با ورود به دومین ماه تابستان ۱۴۰۴، نوسانات بازار مواد غذایی، به‌ویژه برنج ایرانی ، بار دیگر توجه مصرف‌کنندگان و فعالان حوزه کشاورزی را به خود جلب کرده است. برنج به‌عنوان یکی از پایه‌ای‌ترین اقلام سفره ایرانیان، همواره تحت‌تأثیر عوامل گوناگونی قرار دارد و تحلیل دقیق بازار آن می‌تواند تصویری از وضعیت عمومی معیشت در کشور ارائه دهد.
در تیرماه سال جاری، بازار برنج دستخوش تغییراتی شده که در ادامه به آن‌ها پرداخته می‌شود؛ از جمله تنوع در نرخ فروش انواع مختلف، تأثیر شرایط تولید بر قیمت‌ها و تحلیل روند احتمالی بازار در آینده.
وضعیت قیمت‌ها در بازار برنج: تیرماه ۱۴۰۴
در میانه تابستان، بازار شاهد حضور گسترده انواع برنج‌های تازه برداشت‌شده و محصول سال گذشته است. اگرچه برخی از محصولات ممتاز همچنان با قیمت‌های بالا معامله می‌شوند، برنج‌های با کیفیت متوسط یا محصول کارخانه‌ای با قیمت‌هایی نسبتاً پایین‌تر در دسترس مصرف‌کنندگان قرار دارند. این تنوع، قدرت انتخاب بیشتری را برای خریداران به همراه دارد.
جدول نرخ میانگین انواع برنج ایرانی در تیر ۱۴۰۴
| نوع برنج | قیمت به ازای هر کیلوگرم (تومان) |
|---|---|
| دم‌سیاه دودی هیزمی (فوق ممتاز) | ۳۷۰,۰۰۰ |
| آستانه اشرفیه | ۳۶۵,۰۰۰ |
| طارم راتون (دونوج) | ۳۴۵,۰۰۰ |
| کشت دوم ممتاز | ۳۳۵,۰۰۰ |
| هاشمی ممتاز | ۳۳۰,۰۰۰ |
| کشت دوم کارخانه‌ای | ۳۱۸,۰۰۰ |
| دم‌سیاه مینودشت | ۳۱۵,۰۰۰ |
| صدری هاشمی ممتاز | ۲۹۸,۰۰۰ |
| دودی سنتی | ۲۸۹,۰۰۰ |
| طارم محلی | ۲۸۵,۰۰۰ |
| طارم هاشمی ممتاز | ۲۷۵,۰۰۰ |
| طارم محلی کارخانه‌ای | ۲۷۴,۰۰۰ |
| طارم هاشمی کارخانه‌ای | ۲۷۱,۰۰۰ |
| ندا سوزنی | ۲۶۶,۰۰۰ |
| شیرودی استخوانی | ۲۴۰,۰۰۰ |
دلایل نوسان قیمت برنج در تیر ۱۴۰۴
۱. کاهش تولید در برخی مناطق شمالی
خشکسالی نسبی و افزایش دمای هوا در بخشی از نواحی گیلان و مازندران، باعث کاهش حجم تولید شده و این موضوع قیمت برخی گونه‌های مرغوب را افزایش داده است.
۲. هزینه‌های بالای تولید و حمل‌ونقل
افزایش قیمت نهاده‌های کشاورزی، دستمزد کارگر، سوخت و هزینه‌های بسته‌بندی، بهای تمام‌شده تولید برنج را بالا برده و منجر به رشد قیمت نهایی در بازار شده است.
۳. محدودیت در واردات برنج خارجی
در سال جاری، کاهش واردات به‌منظور حمایت از تولید داخلی، یکی از دلایل تداوم قیمت‌های بالا در بازار برنج ایرانی محسوب می‌شود. این موضوع، به‌ویژه در محصولات ممتاز و کم‌یاب نمود بیشتری دارد.
۴. افزایش تقاضا و اثر تورم عمومی
با توجه به شرایط تورمی، هزینه مواد غذایی به‌طور کلی روند افزایشی داشته است. همزمان، تقاضای مصرف در ماه‌های تابستان بیشتر می‌شود و این نیز بر بالا ماندن قیمت‌ها تأثیر گذاشته است.
پیش‌بینی بازار برنج در ادامه سال
با نزدیک شدن به ماه‌های برداشت اصلی (مرداد و شهریور)، بازار ممکن است شاهد کاهش نسبی قیمت‌ها باشد؛ به‌ویژه در صورتی که عرضه گسترده‌ای از برنج تازه وارد بازار شود. با این حال، عوامل پایداری چون هزینه‌های بالا و کاهش ذخایر انباری می‌توانند مانع از افت قابل توجه قیمت‌ها شوند.
از سوی دیگر، اگر واردات با تسهیل مواجه شود یا ارز ترجیحی برای واردکنندگان در نظر گرفته شود، رقابت قیمتی ایجاد خواهد شد و این احتمال وجود دارد که نرخ انواع خاصی از برنج کاهش یابد. در غیر این صورت، احتمال ثبات قیمت‌ها در محدوده کنونی تا پاییز وجود دارد.
نتیجه‌گیری
بازار برنج در تیرماه ۱۴۰۴ تصویری چندوجهی از اقتصاد کشاورزی ایران ارائه می‌دهد. طیفی از قیمت‌ها از ۲۴۰ تا ۳۷۰ هزار تومان به ازای هر کیلوگرم، نشان‌دهنده‌ی تفاوت سطح کیفی محصولات و شرایط متغیر عرضه است. برنج‌های ممتاز همچنان با قیمت‌های بالا در دسترس هستند، در حالی که گزینه‌هایی با نرخ‌های منطقی‌تر نیز برای مصرف‌کنندگان وجود دارد.
با توجه به شرایط فعلی و چشم‌انداز نیمه‌دوم سال، آگاهی از وضعیت بازار و پیگیری تغییرات قیمت‌ها برای مصرف‌کنندگان، فعالان بازار، و حتی سیاست‌گذاران اهمیت فزاینده‌ای یافته است. برنج، فراتر از یک ماده غذایی، امروز نشانه‌ای از فشار یا تعادل اقتصادی در سفره مردم محسوب می‌شود.
